● Ալյոնա Հայրապետյան

«Անվտանգ սնունդ» կայքը վերջերս գրել էր, որ հայկական դեղատներում և սոցցանցերում վաճառվում են թուրքական «Efsun form» նիհարեցնող միջոցները, որոնք չունեն գրանցում ո՛չ որպես կենսաբանական ակտիվ հավելում, ո՛չ որպես դեղամիջոց: 

Ավելի ուշ պարզվել էինք, որ ապրանքը ոչ միայն չի անցել համապատասխան փորձաքննությունը՝ որպես նիհարեցնող միջոց, այլև փորձաքննվել է՝ որպես սովորական թեյ՝ միայն երկու ցուցանիշով: 

Մենք դիմել էինք «Հավատարմագրման ազգային մարմին» և Էկոնոմիկայի նախարարություն՝ խնդրելով պարզաբանել՝ արդյոք նիհարեցնող միջոցին կարելի է տալ համապատասխանության հայտարարագիր՝ որպես գնահատման ձև և միայն երկու ցուցանիշով փորձաքննված արտադրանքին տալ տեխկանոնակարգերին համապատասխանության եզրակացություն։

 

«Անվտանգ սնունդ» կայքը հուլիսի 3-ին հրապարակել էր հոդված այն մասին, որ հայկական դեղատներում, սոցցանցերում ազատ վաճառվում են պետական գրանցում չունեցող թուրքական նիհարեցնող միջոցները՝ «Efsun Form» թեյը, սուրճը և նիհարեցնող կապսուլաները: 

Այդ ապրանքները ներկայացվում են՝ որպես «բնական», «ապահով» ու «արդյունավետ» միջոցներ, որոնք «այրում են ճարպը, բարելավում նյութափոխանակությունը և տալիս թեթևության զգացում»: 

Չնայած պետական գրանցում չունենալուն՝ ապրանքատեսակները ակտիվ գովազդել են նաև բլոգերներ, որոնք ունեն հարյուր հազարից ավելի հետևորդներ: Նրանք վստահեցրել են իրենց հետևորդներին, որ նիհարեցնող միջոցներն անվտանգ են ու անցել են բոլոր անհրաժեշտ լաբորատոր փորձաքննությունները:  

Հոդվածի հրապարակումից հետո մեզ հետ կապ էր հաստատել Աիդա Արիսյանը՝ ուղարկելով փաստաթղթեր ու փորձելով ապացուցել, որ ապրանքն ունի պետական գրանցում: Արդյունքում, սակայն, պարզվել էր, որ նիհարեցնող միջոցը ոչ միայն չի անցել համապատասխան փորձաքննությունը, այլև փորձաքննվել է՝ որպես սովորական բուսական թեյ, այն էլ՝ միայն երկու ցուցանիշով (փորձաքննվել են միայն 2 ծանր մետաղ` կապարը և կադմիումը, հեղ.)։

Նշենք, որ նույնսիկ սովորական թեյի համար պահանջվում է փորձաքննել մոտ 20 ցուցանիշ՝ տեխկանոնակարգին համապատասխանություն տալու համար։

Հոդվածի հրապարակումից հետո մենք հարցում էինք ուղարկել ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարություն, «Հավատարմագրման ազգային մարմին» ՊՈԱԿ և Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմին՝ խնդրելով պարզաբանել՝ արդյոք հատուկ նշանակության սննդամթերքը՝ նիհարեցնող թեյը , սուրճը և կապսուլաները կարող են ունենալ համապատասխանության հայտարարագիրը՝ որպես գնահատման ձև և կարելի է արդյոք երկու ցուցանիշով փորձաքննության ենթարկվված արտադրանքին տալ տեխկանոնակարգերին համապատասխանության եզրակացություն։

«Հավատարմագրման ազգային մարմին» ՊՈԱԿ-ը, ի պատասխան մեր հարցմանը, վերահաստատել է, որ հատուկ նշանակության սննդամթերք հանդիսացող նիհարեցնող թեյը, նիհարեցնող սուրճը կամ նիհարեցնող կենսաբանական ակտիվ հավելումը (դեղապատիճով) ենթակա չեն համապատասխանության հայտարարագրման, այլ ենթակա են պետական գրանցման։

«Ձեր կողմից ներկայացված «Հատուկ նշանակության սննդամթերք հանդիսացող նիհարեցնող թեյ, նիհարեցնող սուրճ կամ նիհարեցնող կենսաբանական ակտիվ հավելում (դեղապատիճով)» արտադրանքները հանդիսանում են ՄՄ ՏԿ 027/2012 և ՄՄ ՏԿ 021/2011 տեխնիկական կանոնակարգերի կանոնակարգման օբյեկտ և համաձայն նշված տեխնիկական կանոնակարգերի ենթակա չեն համապատասխանության հայտարարագրման, այլ ենթակա են պետական գրանցման»: 

«Հավատարմագրման ազգային մարմին»

Էկոնոմիկայի նախարարությունն իր  պատասխանում նույնպես հղում է արել «Հավատարմագրման ազգային մարմնի» պատասխանին: 

Նշենք, մեր հրապարակումներից հետո Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնից հայտնել են, որ պետական վերահսկողություն կիրականացնեն թուրքական ապրանքը ներմուծող ընկերությունում և փորձաքննության արդյունքների մասին կտեղեկացնեն դրանց հայտնի լինելուն պես։