Ամառը ոչ միայն տաքը վայելելու, այլև սննդի նկատմամբ ավելի ուշադիր լինելու եղանակ է. ջերմաստիճանը բարձրանալուն զուգահեռ՝ մանրէները արագ են բազմանում, ինչն էլ իր հերթին մեծացնում է սննդային թունավորումների վտանգը։ Հետևաբար, շատ կարևոր է իմանալ, թե ինչպես պատրաստել և պահել սնունդը, որպեսզի շարունակեք վայելել ամառը՝ առանց առողջությունը վնասելու։
Ամռանն առավել տարածված սննդային թունավորումների պատճառներից են՝
Սալմոնելլան սննդային թունավորման հաճախ հանդիպող մանրէներից է։ Սալմոնելայով թունավորման ախտանիշներից են՝ սրտխառնոցը, փսխումը, փորլուծությունը, որովայնի ցավն ու ջերմությունը: Սալմոնելան բազմանում է տաք պայմաններում, հատկապես՝ ամռանը: Այն հաճախ կարելի է հանդիպել ձվի, վատ եփած մսի (հատկապես՝ թռչնի), չպաստերիզացված կաթի և կաթնամթերքի այլ տեսակների մեջ:
Escherichia coli-ն (E. Coli) աղիքային մանրէ է, որը կարող է առաջացնել տարբեր հիվանդություններ՝ սկսած թեթև փորլուծությունից, վերջացրած՝ լուրջ բարդություններով, ինչպիսիք են՝ հեմոլիտիկ-ուրեմիկ համախտանիշը (HUS): E. coli-ն կարող է հանդիպել վերամշակված մսում, հատկապես՝ հորթի և տավարի մսում, ինչպես նաև՝ խաչաձև աղտոտված մթերքներում, ինչպիսիք են՝ աղցանները, մրգերը և բանջարեղենը:
Հեմոլիտիկ-ուրեմիկ համախտանիշ (ՀՈՒՀ), արյան հիվանդությունների խումբ, որը բնութագրվում է հետևյալ եռյակով՝ հեմոլիտիկ անեմիա, սուր երիկամային անբավարարություն և թրոմբոցիտների դեֆիցիտ (թրոմբոցիտոպենիա)։
Սկզբնական ախտանիշներն են՝ արյունային փորլուծությունը (դիարեա), տենդը, փսխումը և ընդհանուր թուլությունը։
Կամպիլոբակտերը (Campylobacter) ևս հաճախ աղեստամոքսային տրակտի վարակների պատճառ է դառնում: Ախտանիշներն են՝ փորլուծությունը, որովայնի ցավն ու ջերմությունը: Կամպիլոբակտերը հաճախ հանդիպում է ոչ պատշաճ պահվող մսի (հատկապես՝ թռչնամսի), վերամշակված մսի և խաչաձև աղտոտված մթերքների մեջ, ինչպիսիք են՝ աղցանները և հում բանջարեղենը:
Լիստերիան ևս կարող է լուրջ աղեստամոքսային հիվանդություններ առաջացնել, հատկապես վտանգավոր է հղիների, նորածինների, տարեցների և թուլացած իմունային համակարգ ունեցող մարդկանց համար: Լիստերիայով վարակման ախտանիշներից են՝ ջերմությունը, գլխացավը, մկանային ցավը, սրտխառնոցն ու փորլուծությունը: Եթե վարակը լուրջ է, կարող են առաջանալ այնպիսի բարդություններ, ինչպիսիք են՝ սեպսիսը և մենինգիտը:
Լիստերիան հաճախ հանդիպում է կաթնամթերքի (օրինակ՝ որոշ պանիրների և չպաստերիզացված կաթի), ոչ պատշաճ պահվող բանջարեղենի և մսի, հատկապես՝ պատրաստի կամ վատ եփած մսի մեջ:
Այս մանրէներից և դրանցով պայմանավորված հիվանդություններից խուսափելու համար կարևոր են առաջին հայացքից պարզ թվացող, բայց երբեմն անուշադրության մատնվող մի քանի կետեր. օրինակ, ճիշտ ջերմային պայմաններում պահել և պատրաստել սնունդը, հետևել ձեռքերի և մակերեսների մաքրությանը, ժամկետներին և այլն։
Հիմա, մի քիչ ավելի մանրամասն։
Սննդի անվտանգության ապահովումն էապես կախված է ճիշտ պատրաստման և պահպանման եղանալներից։ Հետևելով միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունների, ինչպիսիք են Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ), ԱՄՆ-ի Սննդի և դեղերի վարչությունը (FDA) և Սննդի անվտանգության եվրոպական գործակալություն (EFSA), խորհուրդներին՝ կարող ենք նվազեցնել սննդային թունավորման ռիսկերը և ապահովել առողջ ու անվտանգ սննդակարգ։
Հիմնական սկզբունքներ
Հետևելով այս պարզ խորհուրդներին՝ կարող եք նվազեցնել սննդային թունավորման սեզոնային ռիսկերն ու վայելել ամառը:
Նյութը պատրաստվել է ԱՀԿ-ի (Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպություն), FDA-ի (ԱՄՆ Սննդի և դեղերի վարչություն) և EFSA-ի (Սննդի անվտանգության եվրոպական գործակալություն) պաշտոնական խորհուրդների և գիտական հետազոտությունների հիման վրա։